Ο φορολογικός έλεγχος στα απλογραφικά βιβλία -Διεύρυνση της χρήσης των έμμεσων τεχνικών ελέγχου– Έλεγχοι με τη χρήση κάμερας

Οι έμμεσες τεχνικές, που βασίζονται σε στοιχεία όπως οι τραπεζικές καταθέσεις, οι δαπάνες σε μετρητά, η ρευστότητα του φορολογούμενου κ.ά., επεκτείνονται πλέον για τον προσδιορισμό των εισοδημάτων και σε τρεις ακόμη περιπτώσεις, πέρα φυσικά από αυτές που ισχύουν ήδη, οι οποίες είναι οι εξής:

→ Όταν δηλώνεται ζημία σε τρία τουλάχιστον συνεχόμενα έτη και δεν προκύπτει ο τρόπος χρηματοδότησης της επιχείρησης, με τον οποίο καλύπτονται οι υποχρεώσεις της.

→ Όταν υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ αγορών, πωλήσεων και αποθεμάτων.

→ Όταν ο συντελεστής μικτού κέρδους που προκύπτει από τα δηλούμενα αποτελέσματα είναι διαφορετικός από αυτόν που προκύπτει βάσει των παραστατικών αγορών και πωλήσεων.

Επισημαίνεται ότι οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου εφαρμόζονται ήδη στις περιπτώσεις που δεν εφαρμόζονται τα λογιστικά πρότυπα ή ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και αν τα φορολογικά στοιχεία δεν προσκομιστούν στη Φορολογική Διοίκηση έπειτα από δύο προσκλήσεις, αντί για μία που ισχύει σήμερα. Στο πλαίσιο εξάλλου του ουσιαστικότερου και του αποτελεσματικότερου ελέγχου της αγοράς, με στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της διακίνησης μαύρου χρήματος, θεσπίζεται η δυνατότητα καταγραφής ήχου ή και εικόνας με κάμερες κατά τη διάρκεια των φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων.

Έλεγχοι με τη χρήση κάμερας

Οι φορολογικοί έλεγχοι, εντός ή εκτός των επαγγελματικών εγκαταστάσεων των φορολογουμένων, θα μπορούν να καταγράφονται για λόγους διαφάνειας με κάμερες, ύστερα όμως από προηγούμενη ενημέρωση των φορολογουμένων. Σε κάθε περίπτωση το οπτικοακουστικό υλικό θα φυλάσσεται για έξι μήνες και μετά θα καταστρέφεται.

Επίσης, για μεγαλύτερη διαφάνεια, θα μπορούν να καταγράφονται και οι προγραμματισμένες συναντήσεις των ελεγκτών με τους φορολογούμενους στα γραφεία της ΑΑΔΕ, ενώ στην περίπτωση αυτή το υλικό θα διατηρείται για πέντε χρόνια.

Το μπαράζ αποστολής εντολών ελέγχου από τις ελεγκτικές αρχές έχει ήδη ξεκινήσει και γινόμαστε δέκτες ερωτημάτων όπου κοινή απορία είναι η εξής:
«Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ενός προσώπου που καλείται για φορολογικό έλεγχο. Τι πρέπει να έχει διαθέσιμο και τι να προσκομίσει;»
Οι απορίες αυτές δεν είναι όμως έγνοια μόνο όσων έχουν κληθεί σε φορολογικό έλεγχο. Ομοίως ενδιαφέρονται και πολλοί φορολογούμενοι, οι οποίοι ακούγοντας για τους ελέγχους, θέλουν να γνωρίζουν:
– τι δικαιολογητικά πρέπει να έχουν στο αρχείο τους,
– τι θα προσκομίσουν σε περίπτωση που κληθούν για έλεγχο.

Η απάντησή μας στα ερωτήματα αυτά, η οποία βασίζεται τόσο στα προβλεπόμενα στο νόμο όσο και σε όσα ζητούνται στην πράξη από τις φορολογικές αρχές, είναι πως δεδομένου ότι οι φορολογικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται πλέον με τη χρήση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου και τη διασταύρωση των τραπεζικών κινήσεων, πρέπει ο φορολογούμενος να έχει στη διάθεση του ελέγχου τα παρακάτω:

1. Όλα τα πρωτότυπα δικαιολογητικά που αφορούν τις ηλεκτρονικά υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των ελεγχόμενων ετών (π.χ. ασφάλιστρα, δίδακτρα σχολείων κλπ).

2. Επικυρωμένα αντίγραφα των Συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων που έλαβαν χώρα κατά τις ελεγχόμενες χρήσεις, ανεξαρτήτως αιτίας (κτήση μέσω αγοράς-πώλησης-δωρεάς-κληρονομιάς).

3. Αντίγραφα όλων των οικοδομικών αδειών ανέγερσης ακινήτων (αν και όπου συντρέχει περίπτωση) των διαχειριστικών περιόδων οι οποίες υπόκεινται ή ενδεχομένως υπαχθούν σε έλεγχο, με τα νόμιμα δικαιολογητικά για την ανέγερση ή την αποπεράτωση οικοδομικών εργασιών [Φωτοαντίγραφο άδειας ανέγερσης οικοδομής, Πίνακα ελάχιστου κόστους Οικοδομής (Ε.Κ.Ο), πίνακα χιλιοστών επί του οικοπέδου, εργολαβικό σε περίπτωση αντιπαροχής, τελικό πίνακα ηλεκτροδότησης] καθώς και τις υποβληθείσεις δηλώσεις στο ΙΚΑ.

4. Απογραφή έναρξης και λήξης των περιουσιακών στοιχείων σας, αγορές και πωλήσεις αυτών με σκοπό τη διαπίστωση της αύξησης ή μείωσης της περιουσίας (ακίνητα, μετρητά, εταιρικά μερίδια, μετοχές, ομόλογα, αυτοκίνητα ή άλλες επενδύσεις κλπ)

5. Καταγραφή ανά χρήση των δαπανών που πραγματοποιήσατε μέσω μετρητών και πιστωτικών καρτών.

6. Μισθωτήρια συμβόλαια για τυχόν εκμίσθωση ή μίσθωση οικοδομών, οικοπέδων, αγροτεμαχίων καθώς και οικοπέδων σας επί των οποίων ανεγέρθηκαν οικοδομές από τρίτους.

7. Τα αποδεικτικά στοιχεία των εμβασμάτων που στάλθηκαν στο εξωτερικό καθώς και οποιοδήποτε άλλο τραπεζικό παραστατικό σχετικό μ’ αυτά.

8. Κατάσταση με το σύνολο των χρηματοοικονομικών προϊόντων (ομόλογα, μετοχές, ρέπος κ.λπ.) και των τραπεζικών λογαριασμών (ταμιευτηρίου, προθεσμίας όψεως κλπ) που τηρούσατε κατά τις ελεγχόμενες χρήσεις, στην αλλοδαπή, ατομικά ή ως συνδικαιούχος με οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο, στην οποία να αναγράφονται:
α) το Πιστωτικό Ίδρυμα, β) το είδος προϊόντος (π.χ. λογαριασμός ταμιευτήριου, ομόλογο κλπ), γ) ο αριθμός ταυτοποίησης του προϊόντος, δ) τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο ή επωνυμία, Α.Φ.Μ.) των τυχόν συνδικαιούχων, τις αναλυτικές κινήσεις των χρηματοοικονομικών προϊόντων και τραπεζικών λογαριασμών κατά τις χρήσεις που αφορά το ληφθέν αίτημα παροχής πληροφοριών. Στον έλεγχο πρέπει να δικαιολογούνται όλες οι πραγματοποιηθείσες κινήσεις που έχουν λάβει χώρα. Συνεπώς, πρέπει να τηρούνται αντίγραφα και δικαιολογητικά όλων των συναλλαγών.

9. Σε περίπτωση που συμμετέχετε σε οποιασδήποτε μορφής νομικό πρόσωπο, απαιτείται η προσκόμιση παραστατικών για το πλήθος και το είδος των συναλλαγών με αυτό (αγορές – πωλήσεις – δάνεια – μισθώσεις κλπ), αυξήσεις ή μειώσεις κεφαλαίων καθώς και τυχόν αμοιβές ή μερίσματα που εισπράξατε.

10. Υπεύθυνη δήλωσή σας για τυχόν συμμετοχή σας ή μη:
α) σε ιστοσελίδες για διενέργεια ηλεκτρονικού εμπορίου ή ηλεκτρονικών συναλλαγών,
β) σε πλατφόρμες στοιχηματικών εταιρειών,
γ) σε πλατφόρμες συναλλαγών forex,
δ) συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα (π.χ. Bitcoin),
ε) σε εισοδήματα από πνευματικά δικαιώματα ή άλλα δικαιώματα ή πατέντες καθώς και από χρήση σήματος (ελληνικής ή αλλοδαπής προέλευσης), προσκομίζοντας τα ανάλογα παραστατικά που αποδεικνύουν τη σύνδεση των κινήσεων – ποσών σε τραπεζικούς λογαριασμούς με τα ως άνω.

11. Στοιχεία για τυχόν εισοδήματά σας ή έσοδα από ασφαλιστικά προγράμματα.

12. Για τη συμμετοχή σας σε νομικές οντότητες, ανεξαρτήτως αν δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ή και εκτός αυτής, κατάσταση στην οποία να περιέχονται τα στοιχεία των εταιρειών αυτών (επωνυμία, έδρα, χρόνος σύστασης, κεφάλαιο, αντικείμενο εργασιών, δ/νση επικοινωνίας, τηρούμενοι εταιρικοί τραπεζικοί λογαριασμοί), το ποσοστό συμμετοχή σας και το είδος της σχέσης σας με τις εν λόγω εταιρείες (μέτοχος, νόμιμος ιδιοκτήτης, εκπρόσωπος κλπ), προσκομίζοντας έγγραφα, συμφωνητικά, καταστατικά, μετοχολόγιο και οποιαδήποτε λοιπά στοιχεία που διαθέτετε και αποδεικνύουν τη σχέση σας με τις εταιρείες αυτές.

13. Αποδεικτικά στοιχεία και πληροφορίες για την πραγματική πηγή ή αιτία προέλευσης των χρηματικών ποσών των τραπεζικών σας λογαριασμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων. Αν τα ποσά αυτά έχουν ήδη φορολογηθεί, απαιτείται και η προσκόμιση εγγράφων με βάση τα οποία αποδεικνύεται η πραγματοποιηθείσα φορολόγηση ή η απαλλαγή από τον φόρο με ειδική διάταξη. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση μη προσκόμισης των κατάλληλων αποδεικτικών στοιχείων τα εν λόγω ποσά θα θεωρηθούν προσαύξηση περιουσίας και θα φορολογηθούν α) ως εισοδήματα αν αφορούν χρήσεις 2012-2013 ή β) κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 §4 του ν. 4172/2013 (Φ.Ε.Κ. 167 Α’) όπως ισχύουν, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 39 του Ν.4174/2013 (Φ.Ε.Κ. 170 Α’), αν αφορούν τη χρήση 2014 και έπειτα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εσόδων που πρέπει να δικαιολογηθούν με την προσκόμιση των αποδεικτικών τους είναι τα κέρδη από λαχεία, αμοιβαία κεφάλαια, η πώληση μετοχών για την ενδεχόμενη υπεραξία τους κ.α..

Κατ’ ελάχιστον ο έλεγχος για απλογραφικά βιβλία, θα απαιτήσει τα εξής:

1. Υποβολή όλων των σχετικών δηλώσεων για κάθε είδους φορολογία και τα δεδομένα αυτών.

2. Παραβάσεις των διατάξεων της υποπαραγράφου Ε.1. της παραγράφου Ε΄ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών Κ.Φ.Α.Σ.) ή του ν. 4308/2014 (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα Ε.Λ.Π.) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ν. 4174/2013, κατασχεθέντα, άλλα έγγραφα ή στοιχεία από τα οποία πιθανολογείται ότι προκύπτει φοροδιαφυγή.

3. Στοιχεία διασταυρώσεων, δελτία πληροφοριών και λοιπά στοιχεία από Οργανισμούς, Τράπεζες και λοιπές υπηρεσίες ή αρχές.

4. Στοιχεία που αφορούν εκδότες πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων καθώς και λήπτες εικονικών φορολογικών στοιχείων ή εξαφανισμένους εμπόρους.

5. Ύπαρξη ενδείξεων για την άρση τραπεζικού απορρήτου.

6. Τα συνυπόχρεα ή αλληλέγγυα πρόσωπα σύμφωνα με το άρθρο 50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας που σχετίζονται με το ελεγχόμενο πρόσωπο.

7. Στοιχεία για τη σύνθεση της συνολικής εικόνας του ελεγχόμενου από τα υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα.

8. Την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 29 του ν. 4174/2013, εφόσον απαιτείται αμοιβαία διοικητική συνδρομή.

9. Όλα τα δεδομένα που αφορούν στα αποτελέσματα προηγούμενων ελέγχων.

10. Την υποβολή των καταστάσεων της παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 4174/2013.

11. Τα υφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία του ελεγχόμενου, για την σύνταξη των σχετικών εντύπων πληροφοριών περιουσιακών στοιχείων με σκοπό τη συνδρομή του τομέα του φορολογικού ελέγχου προς τον τομέα της είσπραξης των εσόδων.

12. Στοιχεία που υπάρχουν στο διαδίκτυο για την λήψη περαιτέρω πληροφοριών αναφορικά με την ηλεκτρονική δραστηριοποίηση του ελεγχόμενου προσώπου και την τυχόν ύπαρξη παράλληλης δραστηριότητάς του στην αλλοδαπή.

13. Στοιχεία και πληροφορίες από κάθε είδους πηγή.

Επίλογος.
Ασφαλώς το θέμα του φορολογικού ελέγχου δε μπορεί να αναλυθεί επαρκώς στο πλαίσιο ενός άρθρου. Ωστόσο οι επισημάνσεις που γίνονται, στηριζόμενες στη νομολογία, τις εγκυκλίους και τις διοικητικές λύσεις ή αποφάσεις, μπορεί να αποτελέσουν το έναυσμα στο βαθμό που εντοπιστούν τέτοιες περιπτώσεις στις υποθέσεις που χειριζόμαστε, για περαιτέρω έρευνα από τη μεριά μας με γνώμονα τον καταλογισμό μεν των φόρων, χωρίς όμως τη διάπραξη κάποιας αδικίας σε βάρος του φορολογούμενου. Ειδικά σε περιπτώσεις που τα ποσά είναι τόσο σημαντικά ώστε να τίθεται σε κίνδυνο το σύνολο της περιουσίας ή και η ατομική ελευθερία σε κάποιες περιπτώσεις, του ελεγχόμενου προσώπου.

Στο γραφείο μας εφαρμόζουμε τίς πλέον σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους λογιστικής και χρησιμοποιούμε τεχνολογικό εξοπλισμό τελευταίας γενιάς, προκειμένου να διασφαλίσουμε την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε. Η ευρεία εμπειρία μας, συνδυαζόμενη με προσωπικό άρτια καταρτισμένο, μας επιτρέπει να χειριζόμαστε και να διεκπεραιώνουμε επιτυχώς κάθε αναλαμβανόμενη εργασία. Μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες σας και να εξαλείψουμε τους φόβους σας. Μπορούμε να προσφέρουμε ποιότητα και ταχύτητα στην κατάλληλη τιμή.

Επικοινωνήστε μαζί μας και κερδίστε από την ποιότητα των υπηρεσιών μας. Βάλτε τάξη στην επιχείρησή σας και γίνεται αρωγοί στην προσπάθεια μας να προσθέσουμε αξία στην επιχείρησή σας.