Στο μάτι της εφορίας οι τραπεζικές θυρίδες και τα δάνεια.
Με τροποποίηση της απόφασης για τη λειτουργία του τραπεζικού μητρώου την οποία υπέγραψε η υφυπουργός Οικονομικών κ. Αικατερίνη Παπανάτσιου, μπαίνουν στο στόχαστρο των φορο-ελεγκτικών υπηρεσιών οι τραπεζικές θυρίδες και τα δάνεια των φορολογούμενων.
Τα στοιχεία αυτά θα αξιοποιηθούν από τις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας, εντοπισμό μαύρου χρήματος, αλλά και για ταχύτερες και αποτελεσματικότερες κατασχέσεις εναντίον όσων έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση.
Ειδικότερα, με την απόφαση που υπέγραψε η υφυπουργός, τροποποιείται απόφαση του 2013 που αφορά στον τρόπο λειτουργίας του συστήματος μητρώων τραπεζικών λογαριασμών και λογαριασμών πληρωμών. Όταν η ελεγκτική υπηρεσία της ΑΑΔΕ θα υποβάλλει στο σύστημα αίτημα για τη λήψη στοιχείων για έναν συγκεκριμένο Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), φυσικού ή νομικού προσώπου, τότε οι τράπεζες εκτός από τα στοιχεία καταθετικών λογαριασμών, προθεσμιακών καταθέσεων, δανειακών προϊόντων και επενδυτικών προϊόντων θα πρέπει υποχρεωτικά να γνωστοποιούν και αν στον συγκεκριμένο ΑΦΜ υπάρχει “χρεωμένη” τραπεζική θυρίδα και λογαριασμός πληρωμών. Σημειώνεται ότι με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο το περιεχόμενο τραπεζικών θυρίδων δεσμεύεται στις περιπτώσεις ελέγχων με ενδείξεις για μεγάλη φοροδιαφυγή (π.χ. άνω των 200.000 ευρώ). Με τη διεύρυνση του τραπεζικού μητρώου προκειμένου να περιληφθούν σε αυτό οι τραπεζικές θυρίδες, η σχετική διαδικασία θα γίνεται ταχύτερα ενώ ανοίγει ο δρόμος για να μπορεί η Εφορία να προχωρά σε αποτελεσματικότερο έλεγχο των όσων ελέγχονται για φοροδιαφυγή ή διαθέτουν τραπεζικές θυρίδες, ενώ χρωστούν σημαντικά ποσά στο Δημόσιο.
Παράλληλα, με άλλη τροποποίηση της απόφασης για τη λειτουργία του τραπεζικού μητρώου, οι τράπεζες υποχρεώνονται να παρέχουν στη φορολογική διοίκηση πληροφορίες για την κίνηση των δανειακών λογαριασμών των ελεγχόμενων προκειμένου να εντοπίζονται δαπάνες απόσβεσης δανείων οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που δηλώνουν οι ελεγχόμενοι.
Οι ισχύουσες διατάξεις νόμου ορίζουν ότι:
1. Οι θυρίδες μπορεί να ανοίξουν μόνο με εντολή εισαγγελέα και οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο μπορεί να κατασχεθεί σε περίπτωση που διαπιστωθεί έκνομη δραστηριότητα ή οφειλές προς το Δημόσιο. Η πρόσβαση γίνεται μόνο σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή όταν υπάρχουν κατηγορίες για κακουργηματικές πράξεις.
2. Οι τράπεζες έχουν την υποχρέωση να γνωστοποιούν το όνομα κατόχου τραπεζικής θυρίδας στις φορολογικές αρχές, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο της θυρίδας.
3. Αν η εφορία θέλει να κατάσχει το περιεχόμενο τραπεζικής θυρίδας, πρέπει πρώτα να έχει στα χέρια της δικαστική απόφαση.
Οι θυρίδες, σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, είναι απαραβίαστες τόσο από τις ίδιες τις τράπεζες, όσο και από κάθε τρίτο. Απόντος του μισθωτή, λόγω θανάτου για παράδειγμα ή εγκατάλειψης της θυρίδας, η τελευταία μπορεί να ανοιχτεί μόνο αν συντρέχουν οι νόμιμες προς προϋποθέσεις και εφόσον τηρηθούν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες.
Επιπλέον, οι τράπεζες δεν μπορούν να δεσμεύσουν το περιεχόμενο των θυρίδων ή να απαγορεύσουν το άνοιγμά τους από τον μισθωτή, παρά μόνο σε περιπτώσεις εκτέλεσης αποφάσεων της Δικαιοσύνης ή άλλων αρχών. Οι τράπεζες, προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία των θυρίδων, των συναλλασσομένων και του προσωπικού τους, καθορίζουν, πέραν των όσων προβλέπονται στη νομοθεσία, τα είδη τα οποία απαγορεύεται να φυλάσσονται σε αυτές. Οφείλουν δε να ενημερώσουν σχετικά τον πελάτη πριν από τη μίσθωσή της.
Επομένως, ακόμα και μετά τη νέα απόφαση Παπανάτσιου, οι τράπεζες εξακολουθούν να μην μπορούν να δώσουν στοιχεία στις ελεγκτικές αρχές για το περιεχόμενο των θυρίδων.