Επιχείρηση με έδρα το σπίτι. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες πλέον ιδρύουν την επιχείρησή τους ή μεταφέρουν την έδρα της επιχείρησής τους στο σπίτι, είτε για να ξεκινήσουν με έναν χαμηλό προϋπολογισμό, είτε για να μειώσουν τα λειτουργικά τους έξοδα.
Η μόνη μορφή επιχείρησης που επιτρέπεται να συσταθεί με έδρα το σπίτι είναι η ατομική επιχείρηση. Συνεπώς όταν κάνεις έναρξη εργασιών στην εφορία που ανήκει η κατοικία σου, θεωρείσαι για όλους επαγγελματίας όπως ακριβώς το κατάστημα απέναντι σου και είσαι έτοιμος δηλαδή να δεχθείς ανά πάσα στιγμή έλεγχο από την εφορία σε έχει προσθέσει στη λίστα με τους επιτηδευματίες για να παρακολουθεί πιο εύκολα τις τραπεζικές σου συναλλαγές και άλλες τυχόν ύποπτες κινήσεις.
Σημαντικές παρατηρήσεις για τις επιχειρήσεις με έδρα το σπίτι:
Παρακάτω αναλύουμε τι ισχύει όσον αφορά την έκπτωση των δαπανών και τις ενέργειες που απαιτείται να γίνουν.
Περίπτωση 1η: Ιδιόχρηση κατοικίας
Στην περίπτωση που η κατοικία είναι ιδιόκτητη, θα πρέπει να υπολογισθεί τεκμαρτό ενοίκιο 3%, με βάση την αντικειμενική αξία του ακινήτου. Στην συνέχεια το τεκμαρτό αυτό ποσό θα το καταχωρήσει ως έξοδο στα βιβλία του και θα μειώσει το αποτέλεσμά (κέρδη ή ζημιές). Κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, το τεκμαρτό ενοίκιο θα το συμπεριλάβει στα έσοδα από ενοίκια και θα τα φορολογηθεί με την κλίμακα του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία από 15-45%.
Παράδειγμα: Επιχειρηματίας χρησιμοποιεί τα 12 τ.μ. από τα 100 τ.μ. συνολικά για την επιχειρηματική του δραστηριότητα. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι 100.000 ευρώ. Το ετήσιο τεκμαρτό μίσθωμα θα υπολογισθεί 100.000 ευρώ (αντικειμενική αξία) x 3% (συντελεστής) x 12/100 (επιμερισμός τ.μ.) =360 ευρώ. Άρα θα καταχωρήσει στα βιβλία του ως έξοδο το ποσό των 360 ευρώ, το οποίο θα το εκπέσει κανονικά, και στην φορολογική του δήλωση θα συμπεριλάβει τα 360 ευρώ ως έσοδο από ενοίκιο και θα τα φορολογηθεί με τον αντίστοιχο φορολογικό συντελεστή.
Περίπτωση 2η: Δωρεάν παραχωρημένη κατοικία
Στην περίπτωση αυτή η κατοικία παραχωρείται δωρεάν από τον/την σύζυγο ή άλλο συγγενικό πρόσωπο. Θα πρέπει πάλι να υπολογισθεί τεκμαρτό μίσθωμα 3 % με βάση την αντικειμενική αξία του ακινήτου. Σε αυτή την περίπτωση θα καταχωρήσει το τεκμαρτό ενοίκιο ως έξοδο στα βιβλία του αλλά όμως δεν θα το εκπέσει από στα αποτελέσματά της, καθώς θα πρέπει να το αναμορφώσει φορολογικά.
Παράδειγμα: Επιχειρηματίας όπου κατοικεί σε σπίτι που του παραχωρεί δωρεάν ο πατέρας του αποφασίζει ξεκινήσει επιχειρηματική δραστηριότητα με την έδρα του σε αυτό. Δηλώνει ότι χρησιμοποιεί τα 15 τ.μ. από τα συνολικά 80 τ.μ. και το σπίτι έχει αντικειμενική αξία 80.000 ευρώ. Το τεκμαρτό μίσθωμα θα υπολογισθεί 80.000 ευρώ (αντικειμενική αξία) x 3% (συντελεστής) x 15/80 (επιμερισμός τ.μ.) =450 ευρώ. Το ποσό αυτό το καταχωρεί τα έξοδά του αλλά κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης το αναμορφώνει και δεν το συμπεριλαμβάνει στον υπολογισμού του αποτελέσματος. Ο πατέρας από την πλευρά του συμπεριλαμβάνει το τεκμαρτό ποσό στην δήλωσή του ως εισόδημα από ακίνητα και τα φορολογείται με τον αντίστοιχο συντελεστή 15%-45%.
Περίπτωση 3η: Μισθωμένη κατοικία.
Στην περίπτωση αυτή η κατοικία είναι μισθωμένη και το μισθωτήριο έχει καταχωρηθεί στο όνομα του επιχειρηματία. Αν υπάρχει ένα μισθωτήριο στο οποίο γίνεται αναφορά των τετραγωνικών που χρησιμοποιούνται ως επαγγελματική έδρα τότε γίνεται επιμερισμός του ποσού του ενοικίου ενώ στην περίπτωση που έχουν υποβληθεί δυο μισθωτήρια(ένα για την κατοικία και ένα για την επαγγελματική έδρα) τότε λαμβάνεται υπόψιν το ποσό του μισθωτηρίου που αφορά την επαγγελματική έδρα.
Παράδειγμα: Επιχειρηματίας με έδρα την μισθωμένη κατοικία του 100 τ.μ. πληρώνει ενοίκιο 400 ευρώ μηνιαίως. Στο μισθωτήριο γίνεται αναφορά ότι το ένα δωμάτιο 10 τ.μ. χρησιμοποιείται ως έδρα της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Άρα επιμερίζουμε το ποσό του ενοικίου που αφορά το μέρος της επιχείρησης 400 ευρώ x 10/100 (επιμερισμός τετραγωνικών)=40 ευρώ. Άρα το ετήσιο μίσθωμα θα είναι 40 ευρώ x12 μήνες =480 ευρώ το οποίο επιβαρύνεται και με χαρτόσημο (3,6%) 480×3,6%=17,28 ευρώ.
Δαπάνες που αναγνωρίζονται
Είναι γενικά αποδεκτό ότι στις δαπάνες της κατοικίας όπως πχ η δαπάνη για το ηλεκτρικό ρεύμα, γίνεται επιμερισμός βάσει των τετραγωνικών. Αρχικά καταχωρείται ολόκληρο το ποσό ως έξοδο στο βιβλίο και στην συνέχεια αναμορφώνεται στην φορολογική δήλωση προκριμένου να αναγνωριστεί ως έξοδο μόνο το ποσό του επιμερισμού. Ο επιμερισμός αυτός ισχύει και για τον ΦΠΑ ο οποίος βαρύνει τις δαπάνες αυτές.
Ο επιμερισμός αυτός ισχύει μόνο στις δαπάνες του σπιτιού και όχι στις δαπάνες που εξυπηρετούν τους σκοπούς της επιχείρησης (πχ. ένα λογισμικό πρόγραμμα ή ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής) αναγνωρίζονται κανονικά στο 100% ως έξοδο. Όσον αφορά έξοδα του σπιτιού όπως τα έπιπλα ή ένα κλιματιστικό τότε για να αναγνωριστούν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες τις επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Επαγγέλματα με έδρα το σπίτι
*(Η λίστα με τα επαγγέλματα που ακολουθεί είναι ενδεικτική και όχι περιοριστική)
Λόγω περιορισμών που ισχύουν, όπως αδειοδοτήσεις, κανονισμοί ασφαλείας κτλ., δεν μπορούν όλα τα επαγγέλματα να ασκηθούν από το σπίτι. Αναφέρουμε ενδεικτικά μερικά επαγγέλματα τα οποία μπορούν: Φωτογράφος, Κατασκευή ιστοσελίδων(web design), υπηρεσίες καθαρισμών, διαχείριση πολυκατοικιών, τεχνικός Η/Υ, διακοσμητής, ιδιαίτερα μαθήματα, γραφίστας, διαφημιστής, υπηρεσίες marketing, personal trainer, διοργάνωση εκδηλώσεων (γάμους, βαπτίσεις κτλ.), Υπηρεσίες μουσικής κάλυψης εκδηλώσεων (D.J.), υπηρεσίες βιντεοσκόπησης, προγραμματιστής, υπηρεσίες ηχοληψίας, ασφαλιστικός σύμβουλος, μεσίτης, δικηγόρος, λογιστής, σύμβουλος επιχειρήσεων, υπηρεσίες διερμηνείας και μεταφράσεων, τουριστικός ξεναγός, κατασκευαστικές εργασίες.