Φορολογική ενημερότητα: Τα μυστικά για όσους χρωστούν στο Δημόσιο

Οι φορολογούμενοι που χρωστούν στην εφορία αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να κάνουν χρήση των διατάξεων της νομοθεσίας που προβλέπουν ποσοστό παρακράτησης για την είσπραξη χρημάτων ή τη μεταβίβαση ακινήτου. Mπορούν να λαμβάνουν ψηφιακά το απαραίτητο για τις συναλλαγές τους αποδεικτικό, χωρίς να χρειάζεται να επισκεφτούν τη ΔΟΥ.

Για να μπορέσει η εφορία να εκδώσει τη φορολογική ενημερότητα, θα πρέπει προηγουμένως ο οφειλέτης να έχει ενταχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών ή να έχει οφειλές μη ληξιπρόθεσμες ή σε αναστολή. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να εκδοθεί αποδεικτικό ενημερότητας περιορισμένης ισχύος, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον έναν μήνα.

Η Φορολογική Διοίκηση, μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη (σε πρόγραμμα ρύθμισης), ορίζει υποχρεωτικά όριο παρακράτησης στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται για είσπραξη χρημάτων ή μεταβίβαση ακινήτου.

Το παρακρατούμενο ποσό λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων, σύμφωνα με το πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών. Ειδικά για μεταβίβαση ακινήτου, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με ποσό παρακράτησης ποσοστού 70 % επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση.

Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των 50.000 ευρώ, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης 50% επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή.

Για όσους χρωστούν στο ελληνικό δημόσιο και έχουν να εισπράξουν χρήματα μπορούν όπως προαναφέρθηκε να εκδώσουν φορολογικό ενημερότητα εφόσον έχουν ρυθμίσεις τις οφειλέτες. Ωστόσο, το Δημόσιο θα τους παρακρατεί συγκεκριμένο ποσό ανάλογα με την εξέλιξη των δόσεων.

Τα ποσοστά παρακράτησης επί του εισπραττόμενου ποσού ορίζονται ως εξής:
10% όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό άνω του 70% της ρυθμισμένης οφειλής,
30% όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό άνω του 50% έως και 70% της ρυθμισμένης οφειλής,
50% όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό άνω του 30% έως και 50% της ρυθμισμένης οφειλής,
70% όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό έως και 30% της ρυθμισμένης οφειλής.
Τα παραπάνω ποσοστά παρακράτησης προσαυξάνονται κατά 10-15% για ειδικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα όταν το μέσο ετήσιο πραγματικό δηλωθέν εισόδημα της τελευταίας τριετίας, το οποίο μπορεί να διατεθεί για την αποπληρωμή της οφειλής του φορολογούμενου, είναι αρνητικό.
Παράδειγμα 1
Δεδομένα:
Φορολογούμενος ζητά στις 10.11.2023 αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει από Ο.Τ.Α. 10.000 ευρώ. O αιτών έχει ενταχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής 24 μηνιαίων δόσεων, την οποία τηρεί και είναι ενήμερος σε αυτή, και έχει πληρώσει 17 δόσεις της ρύθμισης, (καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο του 70% της ρύθμισης και ο εναπομένων αριθμός δόσεων είναι κάτω των 12). Οι βεβαιωμένες στη Δ.Ο.Υ. ανοικτές εναπομένουσες ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές του ανέρχονται στις 21.000 ευρώ, με 3.000 ευρώ το ύψος της δόσης.
Ποσοστό παρακράτησης
Το συνολικό ποσοστό παρακράτησης επί της εισπραττόμενης απαίτησης ορίζεται στο 20% (= 10% λόγω της αποπληρωμής του 70% της ρύθμισης + 10% λόγω της προσαύξησης των συντελεστών) επί της απαίτησης/είσπραξης, το οποίο όμως θα πρέπει να καλύψει τουλάχιστον τις 2 δόσεις της ρύθμισης δηλαδή τις δόσεις του Νοεμβρίου (3.000 ευρώ) και Δεκεμβρίου (3.000 ευρώ). Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 6.000 ευρώ.
Παράδειγμα 2
Δεδομένα:
Φορολογούμενος ζητά στις 20.11.2023 αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει περιοδικές απαιτήσεις από Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Το ύψος της απαίτησης για την οποία ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας είναι 20.000 ευρώ. Υφίσταται περιοδική απαίτηση από ΕΟΠΥΥ. Ο φορολογούμενος έχει εναπομένουσες ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 18.000 ευρώ. Πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας.
Ποσοστό παρακράτησης
Το ποσοστό παρακράτησης, είναι το 10% επί της εισπραττόμενης απαίτησης, δηλαδή 2.000 ευρώ, χωρίς να απαιτείται να καλυφθεί συγκεκριμένη δόση καθώς το ύψος της εναπομένουσας ρυθμισμένης οφειλής είναι μικρότερο των 20.000 ευρώ. Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 2.000 ευρώ.
Παράδειγμα 3
Δεδομένα:
Φορολογούμενος ζητά την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου (πώληση ακινήτου). Ο φορολογούμενος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 240.000 ευρώ. Οι λοιπές προϋποθέσεις αποδεικτικού ενημερότητας πληρούνται. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται είναι 80.000 ευρώ. Το δηλούμενο τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 80.000 ευρώ.
Ποσοστό παρακράτησης
Το ποσοστό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται στο 70% επί του τιμήματος, δηλαδή 56.000 (=70%*80.000 ευρώ). Συνεπώς: Το ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας ανέρχεται στο ύψος των 56.000 ευρώ.
Παράδειγμα 4
Δεδομένα:
Φορολογούμενος ζητά την έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου (πώληση ακινήτου). Ο φορολογούμενος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ύψους 40.000 ευρώ. Οι λοιπές προϋποθέσεις αποδεικτικού ενημερότητας πληρούνται. Η αντικειμενική αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται είναι 180.000 ευρώ. Το δηλούμενο τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 80.000 ευρώ.